12

De Bovenlibrije

De Sint Walburgiskerk te Zutphen huisvest niet één maar zelfs twee Librijes.

Naast de bekende Benedenlibrije is er de zogenaamde Bovenlibrije. Velen weten niet van het bestaan van deze Bovenlibrije of hebben deze Librije nog nooit gezien. Daar komt nu verandering in.

Het is voor kleine groepen mogelijk om op afspraak en onder begeleiding van twee gidsen een rondleiding in de Bovenlibrije te krijgen en boeken in te zien. Al dan niet in combinatie met een rondleiding in de kerk en de Benedenlibrije of de torenbeklimming.

Een vereiste is wel dat u een steile stenen wenteltrap kunt beklimmen.

De geschiedenis van de Bovenlibrije in het kort

In de nieuwe catalogus van de Librije (2008) van Joke en Anne Dirk Renting-Kuijpers wordt de Bovenlibrije – hieronder in samenvatting weergegeven – als volgt beschreven.

In 1492 werd vanwege de groei van de gemeente onder andere een nieuwe kapittelkamer aan de kerk gebouwd (de huidige consistorie). De overwelfde ruimte boven deze kamer van vijf bij zes meter werd voor de bibliotheek van de kanunniken of kapittelheren bestemd.

De boeken van het kapittel – tot dan waarschijnlijk bewaard in kisten of kasten in het koor en beheerd door de koster – moeten kort na 1492 daar zijn ondergebracht. Het betrof zowel liturgische boeken als ook theologische en juridische werken.

  • Ingang bovenlibrije

De boeken in de Bovenlibrije

De Rentings schrijven dat over het oudste boekenbezit weinig bekend is. In de vroegste Librijecatalogus van Henrick Cantzen, vervaardigd in 1566 – 1570, worden 26 handschriften vermeld. Zij behoorden – naar zij aannemen – waarschijnlijk tot het oudste boekenbezit van voor de bouw van de Bovenlibrije.

Hiervan zijn er nog twee aanwezig. Een deel van de incunabelen of wiegedrukken van de Librije moet ook afkomstig zijn uit de oudste kapittelbibliotheek. De vroegst bekende schenkingen van boeken zijn van burgemeester Henricus Kreynck, de feitelijke grondlegger van de stad Zutphen en overleden in 1495, van kanunnik en jurist Arnold van Herwarden, overleden in 1521,en van kanunnik en deken van het kapittel Peter van Suchtelen, overleden in 1552.

Thans herbergt de Bovenlibrije boeken die verschillende vakgebieden beslaan, evenals schoolboekjes onder andere met teksten van Erasmus. Het is een bijzondere ervaring om thans in het digitale tijdperk in deze mysterieuze Bovenlibrije honderden jaren oude boeken in te zien met een verrassende inhoud.

  • Schoolboekjes onder andere met teksten van Erasmus
© Copyright 2019 - Librije